261_Mangomomentje

Deze week postte ik een bericht van Loesje op multimedia. Met een illustratie die voor zich spreekt, ondertiteld ‘Zeggen wat je denkt kan ook iets aardigs zijn’ (www.loesje.nl) . In een heldere toelichting wordt de aanleiding voor de campagne wereldkundig gemaakt: een steeds meer verruwende maatschappij waarin vrijheid van meningsuiting in toenemende mate verwisseld wordt met het ongefilterd delen van ongezouten meningen.

Vandaag opent de weekendkrant met een uitgebreid artikel over het belang van het terugbrengen van warmte en passie in de zorg. De Vlaamse professor Kris Vanhaecht heeft de bijnaam Dr. Mango gekregen, sinds zijn introductie van het ‘mangomomentje’ in de zorgverlening aan patiënten. ‘Die ene kleine lieve daad waar een patiënt instant van opknapt, soms niet meer dan een stuk fruit’. Op uitnodiging van de krant schuiven verschillende disciplines (verpleegkundigen, ziekenhuisbestuurders, een beleidsmedewerker, een jonge dokter) over dit onderwerp aan tafel bij de professor. Doel is om een antwoord te vinden op de ‘waaromvraag’: als het zóveel verschil maakt voor patiënten, waarom passen we deze methode niet op veel grotere schaal toe?

Taal is onderhevig aan de tijdsgeest. Het siert de creatieve geesten met het hart op de goede plaats dat er steeds weer nieuwe initiatieven onder de aandacht worden gebracht om het tij te keren. Met nieuwe woorden, nieuwe methoden en gebaseerd op nieuwe inzichten. En toch…toch wringt het. Want in een tijd dat we álles zelf lijken te kunnen fiksen, komen we voorlopig steeds verder af te staan van de basisbehoefte van ieder individu, mens en dier.

Er is een chronisch tekort aan mensen die nog een vak verstaan dat onmisbaar is en blijft, ongeacht de vooruitgang op veel gebieden. Kerken lopen leeg, schandalen domineren het nieuws, fusies dwingen degenen die lang geleden vanuit een ‘roeping’ en passie voor een vak kozen terug naar de bank, vrijwilligerswerk en een middelmatig leven. We verleren hoe we kunnen verbinden, zorgen, omzien naar elkaar. De generatie die dat nog echt in het DNA heeft en kan overbrengen staat in toenemende mate buitenspel. En de generatie die nu aan zet is staat voor een onmogelijke opgave. We laten geen mooiere wereld achter, we slopen de huidige generaties door de registratielast in de zorg, de regelgeving, faillissementen en vergrijzing.

De twee pagina’s schetsen aan de hand van praktijkvoorbeelden van zowel zorgverleners als zorgontvangers veel meer dan alleen voorbeelden van ‘mangomomentjes’. Het zijn parels van verhalen, soms van een paar decennia geleden. Maar kort of lang geleden, ze zijn bepalend geweest voor grote beslissingen, wendingen of keuzes in persoonlijke levens. Zonder uitzondering hebben de gedeelde ‘mangomomentjes’ niets te maken met de kwaliteit van de verleende (fysieke) zorg. De gemene deler is dat de wereld van de hoofdrolspelers in dat ene moment uit niets meer of minder bestond dan de ontvankelijkheid voor het elkaar daadwerkelijk ‘zien’.

‘Tender Love and Care’ zeggen de Engelsen zo mooi. Tedere liefde en zorg. Niet alleen de patiënten hebben het nodig. De Wéreld heeft het nodig. Laat de fruitschaal maar doorkomen.