293_Dag pap…

In de maand voorafgaand aan wat jouw laatste maand zou blijken, zei ik tegen mam: ‘We praten vaak en intensief over alles wat er in het hier en nu van pap vooral níet meer is. Zelf heb ik een enorme behoefte aan een mooi tijdsbeeld over het prachtige, lange leven dat hij óók heeft gehad. Ik ben alvast begonnen met het verzamelen van beelden, voor mezelf. Om tegenwicht te bieden aan deze verdrietige tijd’.

Op 10 maart zat je aan de grote tafel bij wat sinds twee jaar je liefdevolle verzorgthuis was. Na een rit van 225 kilometer ontving je me met de woorden ‘Je moet me helpen, ik ben radeloos’. Gevolgd door de vraag ‘Wat ben jij eigenlijk van mij?’.

Ik nam je in de rolstoel mee naar je kamer en ging naast je zitten. Ook nu had ik noga en zachte karamel meegebracht, steevast een succesnummer. We keken elkaar dan gelukzalig aan en ik maakte iedere keer hetzelfde grapje ‘Voor jou is het makkelijk uitkiezen pap, want ik heb dezelfde snoepsmaak’. In het begin vertelde ik het verhaal van de Sinterklaas-surprise er nog achteraan. Je vond het keer op keer een ‘moordmop’ als ik vertelde dat de weckpot met Engelse drop natuurlijk vol had moeten zitten, maar dat ik voordat ik ‘m inpakte zelf geen genoeg kon krijgen van de inhoud. Die halfvolle, met kinderhandjes beduimelde weckpot zou me nog jaren achtervolgen.

Toen je vaardige, creatieve handen het steeds meer lieten afweten, kreeg ik behalve de ‘karakterpoppen’ ook alle tekeningen, boekjes en multomappen over alles wat je gemaakt had. Ik verdwaalde met een grote glimlach in boekjes en aantekeningen over de modelbouw van boten, huizen, bedrijven, een dokterspraktijk, een project in Tsjechië, broches van Fimo-klei, 1000 gevouwen kraanvogels, kerstkaarten, wenskaarten, kladblokjes. Was verrast te merken dat ik – zonder dat je me dit ooit had voorgedaan  – mijn eigen creatieve projecten op exact dezelfde manier had ingericht.

Natuurlijk had ik best in de gaten dat je in toenemende mate mijn nabijheid belangrijker vond dan wát ik te vertellen had. Behalve dat het met het ziektebeeld te maken had, denk ik dat bij iedere oudere de exclusieve aandacht ‘in het moment’ belangrijker wordt dan de inhoud.

Terwijl je zichtbaar moeizaam maar mét smaak zat te genieten van het zoet, keek je op die 10^e maart opnieuw naar mij en pakte mijn hand. Blijkbaar dwarrelde er ineens een ander beeld je geest binnen. Met glanzende ogen vroeg je me – voor mij uit het niets – ‘Is je vader thuis?’. Nou is humor ons sterkste wapen, dus ik zei ‘Ik denk het niet, want ik ben nu bij hém’. Niet gehinderd door mijn antwoord vervolgde je met ondeugende blik ‘Ja, ik ben eruit, zó gaan we het doen, volg mij maar’.

Lieve pap, dochters en vaders hebben per definitie een bijzondere band. Voor jou begon dat al toen je, direct na mijn geboorte, met waakzame blik de tweejarigen in mijn geboortedorp bekeek om te zien wie ooit jouw kleine meid zou gaan veroveren. Die verliefde, wat schalkse blik was natuurlijk niet voor mij bedoeld. Een uur later kwam ik bij mijn moeder en zei ‘Mam, pap zag mij voor jou aan. Ik heb zojuist gezien hoe hij, zéventig jaar geleden, naar jou moet hebben gekeken. Welke dochter kan dat zeggen?!’.

Voor mij is dit het meest bijzondere, innemende en ontroerende beeld uit jouw laatste weken. 16 April – de geboortedag van je jongste zoon – werd jouw Bevrijdingsdag. Bevrijd van het geestelijk lijden, bevrijd van het peilloze gevoel van verlatenheid dat wij niet konden wegnemen.

Dag pap… Je was een groot deel van mijn leven mijn onderwijzer, reisleider, gids en de wandelende encyclopedie….Mijnheer Alzheimer heeft je van alles beroofd, behalve van de onvoorwaardelijke liefde voor die ene, bijzondere vrouw….mijn moeder.

We laten je in liefde los.

PS. Het portret in 89 beelden over het boeiende leven van mijn vader is – voorzien van de instrumentale versie van Stef Bos’ ‘Papa’ – wondermooi verwerkt in de afscheidsceremonie op 23 april 2019.